Nhiều người vẫn đang 'cho không' tiền

Một bộ phận người vay cho rằng, trả sớm giúp giảm áp lực tài chính, tránh gánh nặng lãi suất kéo dài. Ngược lại, không ít người cho rằng, trả nợ trước hạn là “cho không” tiền bởi số tiền đó hoàn toàn có thể dùng để đầu tư sinh lời cao hơn. Thậm chí, một số nhân viên ngân hàng cũng thẳng thắn chia sẻ: Rất nhiều khách hàng đang trả nợ không đúng cách và mất tiền một cách đáng tiếc.

Nhân viên ngân hàng chia sẻ, rất nhiều khách hàng đang trả nợ không đúng cách và mất tiền một cách đáng tiếc (Ảnh minh họa)

Bản chất của vay vốn là ngân hàng cho người vay mượn tiền, trả dần theo kỳ hạn và kèm lãi suất. Trong đó, vay mua nhà là loại hình có số tiền lớn, thời gian kéo dài và lãi suất cao khiến người vay vừa yêu vừa lo. Không ít người khi có tiền dư đều nghĩ ngay đến việc trả bớt nợ để giảm gánh lo, đặc biệt trong bối cảnh lãi suất nhà đất không thấp. Với họ, trả nợ trước hạn đồng nghĩa với tiết kiệm lãi và sớm giải thoát tài chính. Tuy nhiên, quyết định đó có thực sự tối ưu?

Ngân hàng không muốn bạn trả sớm, vì sao?

Nguồn thu chính của ngân hàng đến từ lãi vay, đặc biệt là từ những khoản vay dài hạn như vay mua nhà. Nếu khách hàng ồ ạt trả nợ trước hạn, dòng tiền và lợi nhuận của ngân hàng chắc chắn bị ảnh hưởng. Ngoài ra, khi xét duyệt hồ sơ vay, ngân hàng đã đánh giá kỹ khả năng trả nợ của khách hàng trong dài hạn. Việc khách hàng bất ngờ trả sớm có thể bị hiểu là có biến động tài chính, ảnh hưởng đến đánh giá tín nhiệm trong các khoản vay sau.

Trên thực tế, không ít người chọn cách chắc ăn, cứ có tiền là trả. Với họ, giảm áp lực tâm lý là mục tiêu. Ngược lại, nhiều người cho rằng, dòng tiền nhàn rỗi nên được dùng để đầu tư thay vì chôn vào ngân hàng. Thực tế cho thấy, cả hai lựa chọn đều có lý, tùy thuộc vào năng lực tài chính, khẩu vị rủi ro và mục tiêu cá nhân.

Một số yếu tố cần cân nhắc trước khi quyết định:

1. Tình hình tài chính cá nhân: Nếu dòng tiền ổn định, đầu tư an toàn chưa rõ ràng, thì trả sớm có thể là lựa chọn hợp lý. Nếu tiền mặt hạn chế, hoặc cần vốn cho việc kinh doanh, đầu tư, giữ lại tiền sẽ tốt hơn.

2. Chiến lược tài chính: Nếu bạn là người ưa an toàn, ít kinh nghiệm đầu tư, trả sớm có thể là lựa chọn hợp lý. Ngược lại, nếu bạn hiểu thị trường và chấp nhận rủi ro, giữ tiền để đầu tư có thể sinh lợi nhiều hơn.

3. Chính sách ngân hàng: Một số ngân hàng áp dụng phí trả nợ trước hạn (thường 1–3% số tiền trả sớm), cần tính toán cẩn thận.

4. Lãi suất và thời điểm trả: Với hình thức trả góp theo phương thức "đều tiền" (đều gốc hoặc đều tổng), phần lớn lãi được tính dồn vào giai đoạn đầu. Trả nợ sớm trong 5 năm đầu sẽ tiết kiệm lãi nhiều hơn so với cuối kỳ.

5. Lạm phát: Giá trị đồng tiền mất dần theo thời gian. Khi lạm phát tăng, khoản tiền trả định kỳ sẽ “rẻ” đi theo thời gian. Do đó, trả lâu dài cũng không hẳn là bất lợi tuyệt đối.