9 trường hợp nhận tiền chuyển khoản KHÔNG PHẢI NỘP THUẾ, người dân ai cũng nên biết

Ngày 19/6/2025, Tạp chí Người đưa tin đã đăng tải bài viết với tiêu đề: "9 trường hợp nhận tiền chuyển khoản không phải nộp thuế, người dân ai cũng nên biết". Nội dung như sau:

Trong bối cảnh các giao dịch không dùng tiền mặt ngày càng phổ biến, nhiều người dân không khỏi lo lắng rằng mọi khoản tiền nhận qua tài khoản ngân hàng cá nhân đều có thể bị cơ quan thuế giám sát và truy thu. Tuy nhiên, sự lo ngại này xuất phát từ việc chưa hiểu đúng bản chất của quy định pháp luật.

Theo các chuyên gia thuế, việc xác định một khoản tiền có phải nộp thuế hay không phụ thuộc hoàn toàn vào bản chất của giao dịch đó, chứ không phải mọi dòng tiền vào tài khoản đều bị đánh thuế.

Trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính, ông Lê Văn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Kế toán Thuế Keytas, đã làm rõ những trường hợp phổ biến mà người dân nhận tiền qua tài khoản nhưng không phát sinh nghĩa vụ thuế, nhằm tránh những hiểu lầm và thông tin không chính xác đang lan truyền.

Trước hết, các giao dịch trong phạm vi cá nhân, gia đình và bạn bè là hoàn toàn không chịu thuế. Những khoản tiền như vay mượn giữa anh chị em, bạn bè, hoặc đơn giản là chồng chuyển tiền sinh hoạt cho vợ đều là các giao dịch dân sự, không làm phát sinh thu nhập tính thuế.

Tương tự, khi một người đã nhận lương từ công ty và hoàn thành nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân (TNCN), phần tiền còn lại sau thuế đó khi chuyển cho người thân sẽ không phải chịu thuế lần thứ hai. Dòng tiền từ nước ngoài gửi về, hay còn gọi là kiều hối, cũng thuộc diện được miễn thuế theo quy định. Chuyên gia cũng lưu ý rằng các khoản tiền này nên được chuyển qua hệ thống ngân hàng chính thức để đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ quy định quản lý ngoại hối.

9 trường hợp tiền vào tài khoản không phải nộp thuế

Giao dịch cá nhân, gia đình: Tiền vay mượn, cho tặng giữa người thân, bạn bè, hoặc vợ chồng chuyển tiền sinh hoạt cho nhau.

Lương đã nộp thuế: Khoản tiền lương sau khi đã nộp thuế TNCN được một người chuyển cho vợ/chồng hoặc người thân.

Kiều hối: Tiền do người thân từ nước ngoài gửi về.

Thu hộ - Chi hộ: Tiền thu từ khách hàng rồi nộp lại cho công ty/chủ cửa hàng (ví dụ: shipper thu tiền COD).

Dịch vụ chuyển/rút tiền hộ: Phần tiền gốc trong giao dịch (thuế chỉ tính trên phí dịch vụ nếu có).

Đáo hạn vay ngân hàng: Tiền nhận được để tất toán một khoản vay cũ rồi chuyển đi ngay.

Lãi từ cho vay cá nhân: Tiền lãi phát sinh từ việc cho vay giữa các cá nhân với nhau (ví dụ: chơi hụi, họ).

Bán bất động sản (đã nộp thuế): Tiền bán nhà, đất khi đã khai báo và nộp thuế đầy đủ trên giá trị giao dịch thực tế.

Lương từ nước ngoài: Lương của bản thân đã được nộp thuế ở nước ngoài, sau đó chuyển về tài khoản cá nhân tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, nhiều tài khoản cá nhân có dòng tiền ra vào liên tục với vai trò trung gian, và bản chất các khoản tiền này cũng không phải là thu nhập. Điển hình là trường hợp thu hộ - chi hộ, chẳng hạn như shipper nhận tiền COD từ khách hàng hoặc nhân viên cây xăng thu tiền bán hàng rồi nộp lại toàn bộ cho công ty. Để chứng minh đây không phải thu nhập của mình, cá nhân trong trường hợp này nên có giấy ủy quyền từ công ty.

Tương tự, với các dịch vụ chuyển, rút tiền hộ, nếu có phát sinh phí dịch vụ thì nghĩa vụ thuế chỉ tính trên phần phí rất nhỏ đó, còn toàn bộ số tiền gốc chuyển đi không bị tính thuế. Tuy nhiên, cần phải nhấn mạnh rằng hoạt động này về pháp lý chỉ dành cho các tổGhi chú:hức tín dụng.

Trong lĩnh vực tài chính, các khoản tiền liên quan đến đáo hạn vay ngân hàng, khi tiền được chuyển vào để tất toán một khoản vay cũ rồi ngay lập tức được chuyển đi, cũng không phát sinh nghĩa vụ thuế. Ngay cả tiền lãi phát sinh từ việc cho vay giữa các cá nhân với nhau, ví dụ như chơi hụi, họ, cũng không thuộc diện chịu thuế TNCN. Dù vậy, nếu một cá nhân cho công ty vay và nhận lãi, khoản lãi đó sẽ phải chịu thuế 5%.

Trường hợp đặc biệt cần lưu ý là tiền bán bất động sản. Về nguyên tắc, người bán đã nộp thuế TNCN tại thời điểm công chứng hợp đồng. Nếu giá trị giao dịch trên hợp đồng khớp với số tiền thực nhận trong tài khoản, khoản tiền này sẽ không bị tính thuế nữa. Rủi ro chỉ phát sinh khi người bán cố tình khai giá trên hợp đồng thấp hơn giá trị thực tế, khi đó cơ quan thuế có thể truy thu phần thuế chênh lệch.

Việc một khoản tiền vào tài khoản có bị đánh thuế hay không hoàn toàn phụ thuộc vào việc nó có phải là thu nhập chịu thuế hay không. Để tránh những rủi ro và phiền hà không đáng có, người dân nên luôn giữ lại các chứng từ, hợp đồng, hoặc giấy tờ chứng minh nguồn gốc và bản chất của các giao dịch để giải trình khi cần thiết.

Báo Người quan sát ngày 18/6 cũng đã đăng tải bài viết với tiêu đề: "Những trường hợp tiền chuyển vào tài khoản không phát sinh nghĩa vụ thuế". Cụ thể như sau:

Trước lo ngại về vấn đề tiền chuyển vào tài khoản cá nhân sẽ làm phát sinh nghĩa vụ thuế, trao đổi với chúng tôi, Luật sư Nguyễn Thanh Hà cho biết có 5 trường hợp tiền chuyển vào tài khoản cá nhân không phát sinh nghĩa vụ thuế bao gồm:

Thứ nhất, việc chuyển tiền giữa các tài khoản cùng tên hoặc trong nội bộ gia đình.

Thứ hai, tiền cho/tặng từ người thân thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định của pháp luật là miễn thuế thu nhập cá nhân nếu giữa các đối tượng có quan hệ hôn nhân, huyết thống trực tiếp theo quy định tại Điểm b.1 Khoản 1 Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC (quy định cụ thể các đối tượng được miễn thuế khi nhận quà tặng, thừa kế).

Thứ ba là các khoản vay, mượn, hoàn trả tiền.

Thứ tư là các khoản tiền chuyển nhầm, hoàn trả sai sót do không cấu thành thu nhập. Tuy nhiên, người nhận cần có chứng cứ rõ ràng và hoàn trả lại kịp thời để tránh bị đánh giá là “chiếm giữ tài sản trái phép”.

Thứ năm là các khoản chi trả bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe, tai nạn không mang tính thương mại sẽ được miễn thuế theo quy định tại Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC.

Đối với doanh nghiệp, Luật sư Nguyễn Thanh Hà cho hay có 2 trường hợp tiền chuyển vào tài khoản sẽ không làm phát sinh nghĩa vụ thuế gồm trường hợp thứ nhất là các khoản vay, ký quỹ, ký cược, góp vốn sẽ không tính vào doanh thu chịu thuế nếu có hợp đồng và chứng từ đầy đủ theo quy định tại Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC.

Thứ hai là tiền chuyển nhầm, hoàn trả, giao dịch nội bộ không làm phát sinh doanh thu, không tính vào doanh thu chịu thuế. Tuy nhiên cần có biên bản đối chiếu, xác nhận giữa các bên để chứng minh bản chất giao dịch.

“Để đảm bảo tuân thủ pháp luật, người nộp thuế cần lưu giữ đầy đủ hóa đơn, hợp đồng, biên bản và chứng từ chuyển khoản có liên quan nhằm sẵn sàng giải trình khi có yêu cầu từ cơ quan thuế”, Luật sư Hà nói.